„U nas we Wrocławiu.. ”-  M. Hłasko ( „Pamiętnik 1945-1946”)

Zapraszam Was na spacer śladami Marka Hłaski we Wrocławiu. Oprowadza dr Kamila Sowińska.

Celem jest odwiedzenie 10 miejsc, w których zbierasz informacje potrzebne do odgadnięcia współrzędnych finałowych.

 Część punktów odwiedzisz używając aplikacji Adventure Lab®

1.Wytwórnia Filmów Fabularnych -> Adventure Lab®

2.Iglica  -> Listing

3. Dom przy Parkowej 12 -> Listing 

4. Ulica Zbigniewa Cybulskiego-> Adventure Lab®

5. Budynek przy ul. Wróblewskiego 12-> Adventure Lab®

6. Przystanek tramwajowy lub autobusowy -  ul. Wróblewskiego (Tramwajowa) -> Listing 

7. Dom przy ul. Borelowskiego -> Listing 

8. Dom przy ul. Borelowskiego 41-> Adventure Lab®

9. Zespół Szkół nr 9 przy ul. Krajewskiego 1-> Adventure Lab®

10. Filia nr 32, przy ul. 8 Maja 26 -> Listing 

 2.Iglica 

Iglica mająca ponad 100 m wysokości, została postawiona w 1948 roku, odbywała się wówczas Wystawa Ziem Odzyskanych (WZO). Dwa dni przed jej otwarciem, końcówka Iglicy została uszkodzona podczas burzy. Nie było czasu na jej demontaż. Zgłosiło się dwóch taterników, którzy zdecydowali się na nią wejść. Jednym z nich był Wojciech Niedziałek. Wspinaczka trwała trzy dni.

Tak w „Pamiętniku 1945-1946”, Hłasko utrwalił to wydarzenie: „WZO zakończona. Olbrzymie tereny są jak wymarłe. Nad pustymi pawilonami góruje majestatyczna iglica. Ta sama, na którą właził Niedziałek ze swym kolegą. Pod iglicą zebrało się wtedy 12 000 ludzi. Co chwila trzaskały Leiki fotoreporterów. Wszyscy patrzyli w górę. I wszyscy byli ciekawi, jak oni  załatwiają tzw. potrzebę naturalną. Byli na iglicy już 36 godzin. W tej chwili, gdzie ja siedziałem, podszedł jakiś Pan. Wzniósł zdumione, oblicze ku niebu i zapytał trochę zmienionym głosem: Czy tu nie padało, czy co. Bo ja jestem proszę Pana, cały mokry”. [pisownia oryginalna]

Pytanie: Podaj nazwisko autora wstępu do Pamiętnika (bez polskich liter)

 3. Dom przy Parkowej 12 

W domu przy ulicy Parkowej 12 rozgrywała się jedna ze scen „Scenariusza filmowego”, opublikowanego w zbiorze „Najlepsze lata naszego życia”: „Parkowa 12. Tabliczka przymocowana do jednego z betonowych słupków, między którymi mieści się mała żelazna bramka prowadząca  do ogrodu z rzadka porośniętego krzewami bzu i jaśminu. Na małej polance nieforemny klombik, pokryty zeschłymi badylami kwiatów. W głębi pogrążony w mroku, majaczy mały parterowy domek z tarasem. Ogród oddziela od ulicy płot z wysokich, drewnianych, malowanych kiedyś na zielono sztachet. Uliczka biegnie łagodnym łukiem w głąb tonąc w mroku jesiennej nocy, słabo tylko rozświetlonym światłem nielicznych lamp”.

Pytanie:  Jakie filmy na podstawie prozy Hłaski zrealizowano we Wrocławiu?  Podaj tytuł filmu który składa się z jednego wyrazu (bez polskich znaków).

6. Przystanek tramwajowy lub autobusowy -  ul. Wróblewskiego (Tramwajowa) 

Marek Hłasko, tak opisywał w swoich wspomnieniach wrocławską komunikację miejską: zapis z 9 listopada 1948 roku z  „Pamiętnika 1945-1946”:

„Na zegarze kościelnym bije godzina 7-ma, przeciągam się, ziewam i wyskakuję z łóżka. Szybko się ubieram, biorę książki pod pachę i lecę do tramwaju. Na przystanku czeka już zwarty tłumek. Wszyscy przytupują i chuchają w ręce. Nic dziwnego, przecież to koniec listopada, ranki bywają zimne. Tymczasem w dali ukazuje się tramwaj. Co odważniejsi ustawiają się wzdłuż toru, aby wskoczyć w biegu. Mniej odważni i wysportowani zostają na przystanku. Jedyną ich bronią są prośby i groźby. Nawiasem mówiąc, żeby dostać się do tramwaju wrocławskiego między 7-8 rano trzeba być: primo mistrzem walki wolnoamerykańskiej, secundo: człowiekiem nie mającym nic do stracenia i tercjo- wybrańcem losu, czyli posiadać ów przysłowiowy łut szczęścia. Ten, kto przez dłuższy czas jeździ wrocławskimi tramwajami, może występować w paryskim cyrku „Mediano”, jako „człowiek- ptak” ze stałą pensją 100 000 franków miesięcznie. Tramwaj rusza. Ci którzy się nie dostali, zostają na przystanku i czekają na następny. Czasem czekają 10 minut, czasem 1,5 godziny”.

Pytanie: Podaj numer domu w którym Hłasko mieszkał w latach 1946-1951?  

7. Dom przy ul. Borelowskiego (tablica) 

W marcu 1946 roku Hłasko zamieszkał na Sępolnie w szeregowym domu przy ul. Marcina Borelowskiego 44, wraz z matką i ojczymem- Kazimierzem Gryczkiewiczem. Rodzina przebywała tam do 1950 roku. We wrocławskim Ossolineum znajduje się świadectwo zameldowania Hłaski przy ulicy Borelowskiego 44, z dnia 26 marca 1946 roku. Pokój twórcy znajdował się na pierwszym piętrze. Dom w którym mieszkał pisarz, jest obecnie odnowiony. Świadectwem pobytu Hłaski przy ul. Borelowskiego, jest znajdująca się na domu tablica pamiątkowa. Inicjatorami jej umieszczenia byli:  kuzynka pisarza Zyta Kwiecińska mieszkająca we Wrocławiu oraz Towarzystwo Miłośników Wrocławia. Tablica została odsłonięta 14 czerwca 1989 roku w dwudziestą rocznicę śmierci prozaika. 

Pytanie: Gdzie jeszcze we Wrocławiu znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona Markowi Hłasce? Podaj nazwę instytucji (jeden wyraz)

 10. Filia nr 32, przy ul. 8 Maja 26 

Marek Hłasko był częstym gościem wrocławskiego Sępolna,  mieszkał tutaj sześć lat od 1946 do 1951 roku. Urodził się 14 stycznia 1934 roku w Warszawie, dwa lata przed wybuchem drugiej wojny światowej jego rodzice rozwiedli się. Ojciec - Maciej Roman Hłasko był prawnikiem. Zmarł po długiej chorobie we wrześniu 1939 roku. Hłasko wraz z matką do 1944 roku mieszkał w Warszawie, potem przebywali w Częstochowie, Chorzowie i w Białymstoku. Matka, Maria Hłasko, związała się z Kazimierzem Gryczkiewiczem. Do stolicy Dolnego Śląska  Hłasko powracał jeszcze w 1953 roku, gdy otrzymał stypendium twórcze i zajął się pisaniem, pracował wówczas nad  „Bazą Sokołowską”, „Sonatą marymoncką” i „Wilkiem”. Do Wrocławia przyjeżdżał też na kilka dni, w 1956 i 1957 roku podczas realizacji zdjęć do filmów: „Pętla”, „Baza ludzi umarłych” i „Ósmy dzień tygodnia”. 

Wrocław na stałe zapisał się w jego twórczości, jak zanotował w „Pamiętniku 1945-1946”: „We Wrocławiu jest 6 kin, 2 teatry i na tym koniec. Jest jeszcze oprócz tego dużo rzeczy godnych zwiedzania i zobaczenia, np. Ratusz Wrocławski, który jest starożytną budowlą. Potem Hala Wystawowa inaczej Stulecia. Potem Park na Cymplu. Następnie olbrzymi i nowocześnie urządzony stadion sportowy. Potem Dworzec Główny. Następnie wąskie i staroświeckie uliczki Garbary, Siedmiu Kół ,Więzienna, Igielna”.

Marek Hłasko zmarł 14.06.1969 roku w Wiesbaden, ale Jego twórczość i postać jest stale obecna we Wrocławiu.  W 1986 roku Teatr Polski we Wrocławiu wystawił sztukę „Repetycje z Pięknych dwudziestoletnich” w reżyserii  Andrzeja Czernego,  przygotowaną na podstawie fragmentów powieści: „Piękni dwudziestoletni”. W kolejnym roku na Scenie Kameralnej Teatru Polskiego można było zobaczyć, adaptację „Brudnych czynów” w reżyserii Anny Markowskiej zrealizowaną na podstawie tekstów: „Drugie zabicie psa”, „Opowiem Wam o Esther” i „Nawrócony w Jaffie”.

W  listopadzie 1982  roku, Teatr Współczesny pokazał spektakl na podstawie ostatniej powieści twórcy, pt. „Palcie ryż każdego dnia”, w reżyserii Bogusława Jasińskiego.

We Wrocławiu była też biblioteka im. Marka Hłaski zlokalizowana przy ul. Roosevelta 22. Działała od 14.06.1990 roku do 31.01.2015 roku. 14.06.1991 roku odbyły się uroczyste: „Dni Marka Hłaski”, w ramach których na spotkaniu dotyczącym twórcy zjawili się członkowie Jego rodziny: Andrzej Czyżewski, Zyta Kwiecińska, Teresa Wilczyńska, był też Grzegorz Górecki i Henryk Rozpędowski. W bibliotece znajdowała się księga pamiątkowa i bogaty księgozbiór dzieł Hłaski.

Pytanie:

Jaki tytuł miała ostatnia  powieść Hłaski, wydana już po Jego śmierci?  (bez polskich znaków).

Wzór na wyznaczenie współrzędnych finału:

Po zebraniu wartości liczbowych z powyższych etapów oblicz współrzędne finału według wzrou:

N 51° 06.AHA′ E 17° 05.FCG′

Do podjęcia skrytki wymagane jest dodatkowe narzędzie: dwa patyki grubości 4 mm i długości 35 cm.

Unieś Marka Hłaskę ku górze a zobaczysz w okienku kod. Dodaj ten kod do ciągu : CEDB = kod do kłódki

W skrytce znajduje się pieczątka, którą możesz odcisnąć w swoim notesie. (Pieczątki nie można zabierać ze skrytki).

Dobrej zabawy!

Bibliografia:

https://www.facebook.com/ProzaikMarekH/about