Το ρολόι του Πασαλιμανιού
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1930 η συνάντηση τριών διαφορετικών δρόμων σε ένα σημείο, μπροστά από τον κινηματογράφο «Σπλέντιτ», οριοθετούσε μια μικρή κενή έκταση, ένα ξέφωτο. Αυτό διαμορφώθηκε σε μικρή πλατεία, η οποία δεν είχε ούτε κυκλικό σχήμα, ούτε τριγωνική ήταν. Το σχήμα της ήταν παράξενο γιατί ήταν ελλειπτικό! Για αυτό και οι Πειραιώτες με την περιπαικτική τους πάντα διάθεση την αποκαλούσαν «Αυγό».
Το «αυγό», έγινε γνωστό στους κατοίκους πολλά χρόνια πριν ακόμα οικοδομηθεί το ρολόι. Οι διάφοροι καφενέδες που έδρευαν στο αντικριστό από το «Αυγό» πεζοδρόμιο πλήρωναν στον Δήμο Πειραιά τέλη και ανέπτυσσαν τραπεζοκαθίσματα.
Το ρολόι ήταν έτοιμο και λειτουργούσε από τις αρχές του Μαΐου του ’40 όμως ο Δήμαρχος ανέμενε να ολοκληρωθούν υπόλοιπα έργα ώστε να γίνουν εγκαίνια μια φορά για το σύνολό τους. Αυτά τα εγκαίνια έγιναν στις 14 Μαΐου 1940 και περιελάμβαναν την ολοκλήρωση του αποχετευτικού αγωγού με τον οποίο θα καθαρίζονταν τα νερά του Πασαλιμανιού (Λιμένα Ζέας), τα οποία ήταν ακάθαρτα και βρωμούσαν. Περιελάμβαναν επίσης την κατασκευή της παράλιας λεωφόρου της Πειραϊκής (Ακτής Θεμιστοκλέους), την παράλια λεωφόρο της Καστέλλας (Λεωφόρος Φαλήρου) και διάφορα άλλα έργα καλλωπισμού, ανάμεσα στα οποία περιλαμβανόταν και το ρολόι στο Πασαλιμάνι.
Πρόθεση του δημάρχου Πειραιά, Μανούσκου, ήταν η μετατροπή της μικρής πλατείας «Αυγού», σε μια ακόμα νησίδα πρασίνου. Αργότερα όμως, λόγω του ότι η νησίδα αυτή βρισκόταν σε ζώνη παράλιας εμφάνισης, αποφάσισε στο κέντρο της να τοποθετήσει ένα πέτρινο ρολόι. Ωστόσο είχε παραγγείλει έξι συνολικά τετράπλευρα ρολόγια!
Το ένα εξ αυτών το τοποθέτησε στο Πασαλιμάνι στο «Αυγό». Τα υπόλοιπα πέντε ρολόγια είχε πρόθεση να τα τοποθετήσει ως εξής.
- Ένα στην είσοδο της οδού Σχιστής ώστε να είναι ορατό σε όποιον ερχόταν από το Τουρκολίμανο,
- Το δεύτερο στην Πλατεία του ναού του Αγίου Βασιλείου,
- Το τρίτο στη συνοικία των Κρητικών, έξω ακριβώς από τα γραφεία της Κρητικής Αλληλεγγύης «Η ΟΜΟΝΟΙΑ»,
- Το τέταρτο στα Καμίνια στο κέντρο της πλατείας που εκείνη την εποχή διαμόρφωνε και
- Το πέμπτο τέλος στην Δραπετσώνα στην οδό Ελαιουργίας
Όμως μέχρι να γίνει η παραλαβή των ωρολογιακών μηχανισμών και να διαμορφωθούν τα σημεία, έγινε η κήρυξη του Ελληνο-ιταλικού πολέμου τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Έτσι μόνο το ένα από τα έξι συνολικά ρολόγια του Μανούσκου πρόλαβε να εγκατασταθεί.
Έκτοτε το ρολόι του Πασαλιμανιού άρχισε να γράφει την δική του ιστορία. Όταν κάποτε ο πόλεμος τελείωσε η ειρήνη βρήκε τον Πειραιά με κατεστραμμένο το εμπορικό του λιμάνι. Βασιλική αποβάθρα δεν υπήρχε πια, ενώ η προσέγγιση πλοίων ήταν επικίνδυνη υπόθεση λόγω διασποράς ναυαγίων και ναρκών. Την αρχή έκαναν οι Βρετανοί το 1944 όταν αποβιβάστηκαν για ασφάλεια μπροστά στο Ρολόι στο Πασαλιμάνι. Κατά μήκος του δρόμου εκατοντάδες Πειραιώτες είχαν συγκεντρωθεί να δουν από κοντά τους συμμάχους να αποβιβάζονται.
Γνωστή η σκηνή «Η Αλίκη στο Ναυτικό» (1960) με τον Γιάννη Μαλούχο να υποδύεται τον ναυτικό Δόκιμο να περιμένει στο Ρολόι στο Πασαλιμάνι έχοντας λάβει τη θέση του φίλου του (και Πειραιώτη) Δημήτρη Παπαμιχαήλ, την Αλίκη Βουγιουκλάκη, που επίσης όμως τη θέση της είχε λάβει η Καίτη Λαμπροπούλου.
Η κρύπτη
Η κρύπτη είναι ένα μικροσκοπικό μαγνητικό κυλινδρικό δοχείο.
Είναι τοποθετημένη στην από κάτω πλευρά της κάτω οριζόντιας δοκού της περίφραξης,στην ένωση με το κάθετο κάγκελο.
Δείτε τις spoiler φωτογραφίες για την τοποθεσία της κρύπτης.
The clock of Pasalimani
From the early 1930s the meeting of three different streets at one point, in front of the Splendit cinema, delimited a small empty area, a glade. This was formed into a small square, which was neither circular nor triangular in shape. Its shape was strange because it was elliptical! That is why the people of Piraeus, with their playful mood, always called it "Egg".
The "egg" became known to the inhabitants many years before the clock was built. The various cafes located on the sidewalk opposite the "Egg" paid fees to the Municipality of Piraeus and developed table seats.
The clock was ready and operational from the beginning of May ’40, but the Mayor expected other projects to be completed so that they could be inaugurated once for the whole. These inaugurations took place on May 14, 1940 and included the completion of the sewer with which the waters of Pasalimani (Port of Zea) would be cleaned, which were dirty and smelly. They also included the construction of the coastal avenue of Piraiki (Akti Themistokleous), the coastal avenue of Kastella (Faliro Avenue) and various other beautification works, among which was the clock in Pasalimani.
The intention of the mayor of Piraeus, Manouskou, was to transform the small "Egg" square into another green island. Later, however, due to the fact that this island was located in a coastal zone, he decided to place a stone clock in its center. However, he had ordered a total of six four-sided watches!
However, until the clock mechanisms were received and the points were formed, the Greek-Italian war was declared in October of the same year. Thus only one of the six total clocks of Manousko managed to be installed.
Since then, Pasalimaniou's watch began to write its own story. When the war ended, peace found Piraeus with its commercial port destroyed. A royal dock no longer existed, and approaching ships was a dangerous affair due to the scattering of shipwrecks and mines. The beginning was made by the British in 1944 when they landed for safety in front of the Clock in Pasalimani. Hundreds of Piraeus residents had gathered along the road to watch the allies disembark.
The cache
The cache is a tiny magnetic cylindrical container.
It is placed on the lower side of the lower horizontal rail of the fence, at the junction with the vertical railing.
See the spoiler photos for the location of the crypt.