Żródło " Krokusowe " EarthCache
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(other)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Źródło KROKUSOWE
O miejscu:
Skrytka typu EarthCache nie posiada fizycznego pojemnika. Aby zaliczyć znalezienie EC należy
udać się do Rymanowa Zdroju, skosztować wody ze źródełka Krokusowego ,udzielić krótkich odpowiedzi ( w języku polskim ,ewentualnie j.angielskim ) na pytania zamieszczone w opisie tej skrytki i przesłać je za pomocą mojego profilu
Logować można bezpośrednio po wysłaniu odpowiedzi do mnie, a jeśli coś w nich będzie nie tak, skontaktuję się z Tobą .
Do wykonania zadania będzie potrzebne Ci przezroczyste naczynie np. butelka ,szklanka .
Ułatwi to wykonanie zadania, więc koniecznie zabierz je ze sobą.
Skąd pochodzi woda? To pytanie po dzień dzisiejszy trapi także i naukowców, gdyż do tej pory nie przyjęto jednej, właściwej wersji. Dominują jednak dwie hipotezy:
• solarna - zakłada, że woda powstała w wyniku wiązania się z tlenem w atmosferze wodoru, docierającego do Ziemi wraz z wiatrem słonecznym
• ziemska - według której woda jest pochodzenia ziemskiego - powstała z odgazowania wody zawartej w skałach płaszcza Ziemi
Nauką zajmującą się wodami podziemnymi jest hydrogeologia. Zajmuje się ona badaniem zjawisk i procesów związanych z występowaniem, gromadzeniem i krążeniem wód podziemnych, oddziaływaniem skał na wodę i wody na skały. Bada ośrodki skalne, w których wody krążą, cechy chemiczne i fizyczne wód podziemnych, a także określa ich genezę, sposób formowania i wielkość zasobów.
Wody podziemne powstają, gdy woda opadowa dostaje się w głąb ziemi w szczeliny skalne. Składniki mineralne są wypłukiwane przez wody infiltracyjne ze skał lub też są produktami reakcji zachodzących między składnikami chemicznymi. Jeśli woda infiltracyjna zetknie się z pokładami mineralnymi, które mają składniki łatwo rozpuszczalne w wodzie, wówczas przechodzą one do wody. Miedzy skałami tworzą się pokłady wody mineralnej. Szczególnie gdy woda zostaje nasycana CO2, tworzy się słaby kwas węglowy, będący chemicznie agresywny. Wtedy nagazowana woda rozpuszcza te związki mineralne, które znajdują się w występujących tam skałach. np. ługowanie szczelin wypełnionych żyłami wapienno- magnezowymi jest przyczyną dużej koncentracji w wodzie jonów Mg2+,Ca2+. Taka woda jest dobrze zmineralizowana.
W zależności od uwarunkowań geologicznych źródła zawartość dwutlenku węgla w wodzie może być różna. Wody nienasycone dwutlenkiem węgla to wody niegazowane. Wody gazowane to wody nasycone CO2, pośród których wyróżniamy trzy rodzaje. Wody niskonasycone CO2 to wody o stężeniu CO2 poniżej 1500 mg/l, średnionasycone CO2 - od 1500 do 4000 mg CO2/l, wysokonasycone C02 - zawierające więcej niż 4000 mg CO2/l. Kolejnym podziałem jest stopień mineralizacji. I tak woda niskozmineralizowana zawiera do 500 mg/dm3 jonów, woda średnioozmineralizowana od 500mg/dm3 do 1500 mg/dm3, wysokozmineralizowana powyżej 1500 mg/dm3, a w solance zawartość jonu Cl- wynosi min. 8500 mg/l, oraz Na+ min. 5500 mg/l.
O tym, że wodę pić trzeba, wiedzą wszyscy. Nasz organizm składa się z wody w około 60 proc. Jest ona niezbędna dla naszego zdrowia, ale też i urody. W sklepach można kupić kilka rodzajów wody.Swój wybór zawężamy jednak do wyboru wody gazowanej bądź niegazowanej .
Mówiąc o wodach pitnych rozróżniamy ich różne rodzaje, m.in.:gazowana , niegazowana ,niskozmineralizowana , wysokozmineralizowana ,woda stołowa , miękka, twarda... Najczęściej widzimy ją jak leci z kranu, albo w butelkach na sklepowych półkach . Wód z Rymanowa Zdroju w kranie nie znajdziecie, więc zapraszam na wycieczkę do tej miejscowości, abyście mogli spróbować różnorodnych jej smaków prosto ze źródła.
Obecnie pojęcie wody mineralnej uległo znaczącej zmianie i zgodnie z ustawą z 2010 roku nie jest ono powiązane ze stopniem mineralizacji. Naturalna woda mineralna to: "woda podziemna wydobywana jednym lub kilkoma otworami naturalnymi lub wierconymi, różniąca się od wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi pierwotną czystością pod względem chemicznym i mikrobiologicznym oraz charakterystycznym stabilnym składem mineralnym, a w określonych przypadkach także właściwościami mającymi znaczenie fizjologiczne, powodującymi korzystne oddziaływanie na zdrowie ludzi" .
Wody mineralne występują na obszarze Polski nierównomiernie. Zasoby wód umiejscowionych na terenach górskich powstały przy okazji fałdowań paleozoicznych i alpejskich. Charakterystyczną cechą obu wyróżnionych obszarów jest uniknięcie pokrycia przez lądolody gór pasm Sudetów i Karpat w historii ziemi. Tereny fałdowań paleozoicznych i alpejskich obfitujące w wody mineralne zajmują ok. 12% terenu Polski.
Generalnie obszary występowania wód można podzielić na:
• obszar sudecki
• obszar karpacki
• obszar środkowopolski oraz Niżu Polskiego.
Rymanów Zdrój leży w jednym z tych obszarów występowania Wód Mineralnych w Polsce - w obszarze karpackim.
Karpaty Zewnętrzne są pasmem fliszowym (flisz – określenie serii naprzemianlegle ułożonych warstw skał osadowych morskiego pochodzenia, np. zlepieńców, piaskowców, mułowców i iłowców, osadzonych na dnie morza przede wszystkim wskutek działalności prądów zawiesinowych) charakteryzującym się skomplikowaną budową geologiczną tworzoną przez płaszczowiny - nasunięcia o charakterze regionalnym, powstałe w wyniku przemieszczania i przeważnie sfałdowania warstw skalnych "odkłutych" od podłoża, na którym się osadziły. Warstwy podłoża zbudowane są w przeważającym stopniu z naprzemianległych warstw piaskowcowo-łupkowych wieku kredowego i paleogeńskiego.
W tym rejonie Karpat występują dwa zasadnicze piętra wodonośne, których wydzielenie wynika bezpośrednio z budowy geologicznej. Są to: - piętro czwartorzędowe - piętro paleogeńsko-kredowe (podczwartorzędowe).
Piętro paleogeńsko-kredowe występuje we wspomnianych utworach fliszowych, a ośrodkiem gromadzącym wodę są tu utwory o grubszym uziarnieniu – piaskowce i zlepieńce. Warstwy łupka są praktycznie bezwodne.
Piętro czwartorzędowe zawarte jest w aluwialnych (rzecznych) osadach kamienisto-żwirowo-piaszczystych wypełniających dna dolin. Piętro to jest zasilane wodami opadowymi oraz wodami pochodzącymi z cieków powierzchniowych.
Najważniejsze cechy wód w rejonie:
- mineralizacja 7-10 g/l, w otworach do 28 g/l - w składzie chemicznym dominują HCO3, Cl i Na, - składniki towarzyszące to jod, brom, ślady bituminów.
Ślady bituminów w wodach podziemnych wynikają z roponośnego charakteru utworów budujących podłoże skalne tego rejonu.
Na obszarze karpackim generalnie spotykamy się z utworami fliszowymi (piaskowce i łupki), ogólnie słabo zasobnymi w wody podziemne. Właściwie do celów eksploatacji możliwa jest jedynie strefa do głębokości 80 m, natomiast większą wydajnością charakteryzują się piaskowce niż łupkowce . W niektórych rejonach -głownie nieopodal dużych stref dyslokacyjnych wody zwykłe i zmineralizowane występują jednocześnie. Przy czym wody zwykłe nie wykazują mineralizacji powyżej 1 g/dm3 mineralnych natomiast kilkunastu do kilkudziesięciu g/dm3. Część cennych wód mineralnych (Rabka, Rymanów) związane jest z karpacką prowincją solanek, inne zaś ( Krynica, Muszyna, Piwniczna) z wodami infiltracyjnymi nasyconymi dwutlenkiem węgla z głębokiego podłoża. Pewne znaczenie w tym obszarze mają wody osadów czwartorzędowych w dolinach większych rzek (np. Kotlina Sądecka).
Z występowanie wód mineralnych (szczaw) wiąże się powstanie uzdrowisk jak np. Rymanów Zdrój.
Większość wód mineralnych ma własności lecznicze. Stosuje się je w leczeniu: zewnętrznym (balneologia) i wewnętrznym (wody pitne). Właściwości lecznicze wiążą się ze ściśle określoną zawartością pewnych składników chemicznych w wodach mineralnych i ich działaniem fizyczno-chemicznym. Wody mineralne użytkowane w lecznictwie nazywa się wodami swoistymi. „Formalnie woda zostaje uznana za leczniczą przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, a jej eksploatacja - już jako kopaliny - podlega prawu górniczemu. Obecnie za lecznicze uznawane są w Polsce wody z 63 złóż (M.P. nr 28 z 1990r. i nr 36 z 1992r.).”Przy stosowaniu tych wód należy zachować szczególną ostrożność, gdyż zamiast pomóc, mogą zaszkodzić. Powinno się je pić profilaktycznie lub leczniczo jedynie w ilościach zaleconych przez lekarza.
Ze względu na właściwości chemiczne można przypisać poszczególne rodzaje wód do następujących miejscowości:
Chlorkowo-sodowe > 1000 mg NaCl/l (solanki 1,5%)
Chlorkowo-potasowe, wapniowe, magnezowe, jodkowe, bromowe, żelaziste, siarczkowe (Ciechocinek, Kołobrzeg, Połczyn Zdrój, Kamień Pomorski, Świnoujście, Goczałkowice, Rabka oraz Busko, Solec, Iwonicz, Rymanów, Wieniec)
Wodorowęglanowe > 1000 mg CO2/l
Sodowe, potasowe, wapniowe, magnezowe, chlorkowo-sodowe, żelaziste (Krynica, Polanica, Kudowa, Muszyna, Duszniki, Rymanów, Iwonicz, Długopole, Czerniawa, Szczawno, Szczawnica, Wysowa, Żegiestów, Świeradów)
Siarczkowo-siarkowodorowe > 1,0 mg S/l Siarczkowe proste, siarczanowo-sodowe, wapniowe, siarczanowo-chlorkowe, sodowe, bromkowe, jodkowe (Busko, Solec, Przerzeczyn, Wieniec, Swoszowice, Horyniec, Wapienne oraz Kudowa, Lądek, Duszniki, Ciechocinek - źródło 14)
Radoczynne > 2nCi Rn/l Radonowe-siarczkowe, fluorkowe, szczawy radoczynne (Świeradów, Czerniawa, Lądek Zdrój,Długopole, Szczawno)
Termalne > 20C (cieplice) Chlorkowo-sodowe, radoczynne, fluorkowe (Cieplice, Lądek, Ciechocinek)
Rymanów Zdrój- jest jednym z największych centrów lecznictwa uzdrowiskowego dzieci w Polsce (obok Kołobrzegu i Rabki). Naturalne środki lecznicze: wody mineralne: szczawy chlorkowo-wodorowęglanowo-sodowe,bromkowe,jodkowe - wykorzystywane głównie do picia i inhalacji. Leczy się tu choroby układu oddechowego, krążenia i moczowego, schorzenia narządów ruchu.
ZADANIA
1. Woda ze źródełka skapuje na kamienie, czy są one pokryte osadem? Jeśli tak, to jakiego koloru jest ten osad? Jak myślisz, dlaczego przybrał on właśnie taki kolor?
2. Zaczerpnij wody (najlepiej do zabranego ze sobą naczynia). Czy ma ona jakieś zabarwienie? Jeśli tak, to jakie?
3. Weź łyk zaczerpniętej wody, czy ma ona jakiś wyrazisty smak? Określ rodzaj tej wody pod względem składu chemicznego .
4. Jak myślisz, czy jest to woda lecznicza?
5. Dlaczego ta woda jest niewskazana dla osób z nadciśnieniem tętniczym?
6.Czy jest to woda twarda? Obecność jakich jonów może o tym świadczyć?
7.Określ typ wody ( niskozmineralizowana, średniozmineralizowana, wysokozmineralizowana, solanka)
8. Mając na uwadze skład chemiczny wody i wstęp opisujący wody w okręgu karpackim określ, z jakiego Piętra Wód Mineralnych ona pochodzi.
Literatura Źródłowa:
"GEOLOGIA Surowców balneologicznych" J. Dowgiałło, A. Kraski, I. Potocki, 1969
"Hydrogeologia Regionalna Polski tom II Wody Mineralne, lecznicze i termalne oraz kopalniane"
"Wody Mineralne i lecznicze Polski" B. Paczyński i Z. Płochniewicz "OCENA zasobów dyspozycyjnych Wód leczniczych i potencjalnie leczniczych"
Additional Hints
(No hints available.)