De Molse Meren wandelcache Multi-cache

Op WP07 en WP09 werden nieuwe aluminiumtags aangebracht op 23 oktober 2022. De opgave bij WP21 werd aangepast op 20 aug 2022, dankzij Dounia74 en shebama.

De Molse Meren wandelcache werd uitgeroepen tot "Parel van de Maand" in maart 2014. Met dank aan alle cachers voor de vele positieve logs, mooie foto's en favopunten!

De Molse Meren wandelcache: Van wit zand, blauwe meren en groene kathedralen.

• Deze multicache is een gevarieerde, lusvormige, wandeling van circa 9km en loopt hoofdzakelijk over onverharde paden. Je doorkruist de prachtige natuurreservaten De Maat en Den Diel. Je loopt door een voormalig kasteelpark, stapt door loof- en dennenbossen, wandelt langs oude zandwinningsputten en het Kempisch Kanaal, aanschouwt sassen (sluizen) uit de 19e en 20e eeuw, ontwaart bunkers uit W.O. II, en ga zo maar door.
• Lees de opdrachten aandachtig!
• Reserveer ongeveer 3,5 a 5 uur, als je de trads die op dit traject liggen ook wil zoeken. Om het je gemakkelijk te maken heb ik deze trads ook in de Additional Waypoints-beschrijvingen opgenomen. Wil je tijd sparen, sla de trads dan over. Of zoek enkel de belangrijkste trad: "Breuk Re-Re-loaded" (WP08). Die bevat namelijk een nuttige, maar niet noodzakelijke, hint om de stash van deze multi "De Molse Meren wandelcache" ietsjes gemakkelijker te kunnen vinden.
• De weersverwachting voor Mol de komende 5 dagen.
• Het gebied is toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Nachtcachen is dus uitdrukkelijk niet toegestaan.
• Blijf steeds op de paden. Enkel het laatste waypoint en de stash ligt een paar meter van het pad.
• Fietsen zijn op een groot stuk van het traject helaas niet toegelaten.
• Als het de voorbije dagen geregend heeft, is waterdicht schoeisel noodzakelijk.
• Zorg dat je weet hoe je een projectie uitvoert op je gps of smartphone.
• Enkel op de stashlocatie heb je eventueel een prikstok nodig.
• Zowel aan het begin- en eindpunt als onderweg kom je een drank- en eetgelegenheid tegen.
• Langs dit parcours lagen reeds een aantal trads. In plaats van dit als een beperking te beschouwen, heb ik van de nood een deugd gemaakt en heb ik deze mee opgenomen in mijn multicache-beschrijving. Op de plekken waar het mogelijk en toegelaten was, heb ik SOM-wps, Stages of a Multicache waypoints, geplaatst met tags en dergelijke. Op de andere plaatsen werd noodgedwongen of gewild met QTA-wps, Question to Answer waypoints, gewerkt. Hopelijk bevalt het resultaat jullie en inspireert het sommigen om ook dergelijke wandelcaches uit te zetten.
• Vergeet je fototoestel en verrekijker niet. Foto's bij je log worden zeer gewaardeerd!
• Alvast veel cacheplezier gewenst en geniet van al het moois wat hier te zien is!

Invultabel:

Fauna en flora:

De Maat en Den Diel liggen beide in Europees Vogelrichtlijngebied én Europees Habitatrichtlijngebied. De volledige oppervlakte is ook officieel erkend als natuurgebied.

Naast alledaagse broedvogels en overwinteraars hebben ook zeldzamere soorten zoals de ijsvogel, blauwborst, wespendief en havik hier hun vaste stek. Af en toe kan je een zeer zeldzame gast aantreffen, zoals een visarend op najaarstrek.

Verder herbergt De Maat de rijkste libellenfauna van de Benelux: 45 van de 65 soorten die in België voorkomen kan je hier aantreffen. Waaronder enkele zeldzame uitschieters zoals de bandheidelibel, de Kempische heidelibel en de gewone bronlibel.

Tijdens zwoele voorjaarsavonden kan je hier luisteren naar de concerten van roepende rugstreeppadden. In de groep van amfibieën en reptielen treffen we verder ook de hazelworm, heikikker en drie soorten salamanders aan.

De flora is al even indrukwekkend. Typisch Kempische planten als moeraswolfsklauw, zonnedauw en blaasjeskruid komen hier voor. In de wateringen tref je kalkminnende soorten aan zoals sleutelbloem, herfsttijloos en vrouwenmantel.

In de deelgebieden De Maat en Klein Verkallen lopen enkele Noorse fjordenpaarden en Schotse hooglandrunderen vrij rond. Door hun graasgedrag houden deze imposante dieren een gevarieerd landschap in stand. In het westelijk heideterrein staan Kempische heideschapen in voor het natuurbeheer.

Streekinformatie:

De regio van de Molse Meren wordt ook wel het Vlaamse Lake District genoemd. Ooit zag de regio er heel anders uit. Hoe is dit alles ontstaan?

In de eerste helft van de 19e eeuw bestond dit gebied uit onontgonnen woeste zandgronden, gekend als de Grote Heide rond Mol-Rauw. Nadat België onafhankelijk werd in 1830 wou de Staat deze gebieden rijp maken voor ontginning. Om ze daarna aan particulieren te kunnen verkopen. In 1843 werd begonnen met het graven van het Kanaal Bocholt-Herentals, ook Kempisch Kanaal genoemd. Dit kanaal speelde niet alleen een belangrijke rol bij het goederentransport tussen de Maas en de Schelde, het bracht ook mineraalrijk Maaswater naar deze streek.

Via zogenaamde wateringen, een ingenieus bevloeiingssysteem bestaande uit waterlopen en sluisjes, werden de arme Kempense zandgronden omgevormd tot vruchtbare gronden, voornamelijk grasweides. Het hooi dat op de grasweides gewonnen werd, was in die periode economisch erg belangrijk. Het was namelijk de brandstof voor het transportmiddel bij uitstek: het paard. Grote afnemers van hooi waren het Belgische leger te Leopoldsburg, waar hooi zowel als voedsel voor de paarden en als vulling voor de matrassen waarop de soldaten sliepen, diende. Het Kanaal van Beverlo, is een aftakking van het Kanaal Bocholt-Herentals, ter hoogte van het gehucht "Blauwe Kei" te Lommel. Langs daar werd het hooi naar de garnizoensplaats Leopoldsburg getransporteerd op zogenaamde platbodems. Deze schepen werden in het begin voorgetrokken door mensen. Later door paarden. Ook naar Antwerpen werden grote hoeveelheden hooi getransporteerd, o.a. voor de paardentrams.

Tijdens de aanleg van het Kempisch kanaal stootte men in deze regio op witzand, ook kwartszand of zilverzand genoemd. Het bleek om een uitzonderlijk zuivere kwaliteit te gaan. Het was Antoon Van Eetvelde die in 1862 als eerste een officiële vergunning kreeg om het witte zand te ontginnen. Vele kleinere "zandboeren" volgden, die allemaal hun eigen put exploiteerden. Een nieuwe industrie was geboren in de Kempen. De kanalen en het witte zand speelden daarna een sleutelrol in de economische ontwikkeling van deze streek.

Wist je dat tijdens W.O. I de Dodendraad grotendeels het traject van het Kempisch Kanaal volgde? Op deze door de Duitsers geplaatste afsluiting stond ongeveer 2000V. Dodelijk bij de minste aanraking. Deze barrière vormde de grens tussen het neutrale Nederland en het bezette België. Postel lag toen dus enkele jaren geïsoleerd in een soort niemandsland tussen "den draad" en de Nederlandse grens.

Na W.O. I veranderde het uitzicht van de wateringen opnieuw. Door de opkomst van het gemotoriseerde transport raakte paardenkracht in onbruik en begon men met de grootschalige aanplanting van populieren als productiehout.

In de arme heidebodem waren natuurlijke energiebronnen, turf en prits, aanwezig die de plaatselijke bevolking voor eigen gebruik ontgon. Deze "prits", de oude benaming voor spriet of ligniet, was in rijke lagen aanwezig in het gebied van de Maat en Den Diel. Toen er tijdens W.O. II een brandstofschaarste ontstond, begon de gemeente Mol deze brandstof op industriële schaal te ontginnen. De spriet werd aan de steden verkocht. De hinderlijke rookgeur nam men er blijkbaar zonder problemen bij.

Na de W.O. II viel deze ontginning stil. De ondiepe waterplassen werden oases waar de natuur jarenlang zijn vrije gang kon gaan. Enkele kregen later een nieuwe bestemming als gemeentelijke visvijver, andere werden gebruikt als stortplaats, maar zijn ondertussen afgedekt en omgevormd tot heidegebied. Gelukkig wist men het uitzonderlijke landschap naar waarde te schatten en werd een groot gedeelte beschermd natuurgebied.

De groep SCR-Sibelco heeft geleidelijk een monopolie verworven voor het winnen van kwartszand. Het zand uit de Kempense ondergrond vind je in honderden toepassingen: van vensterglas tot tafelserviezen en van tandpasta tot zonnepanelen. In een auto zit gemiddeld honderd kilogram kwartszand verwerkt! Op diverse plaatsen in de streek zie je de zandzuigers, de transportbuizen en de verwerkingsinstallaties van Sibelco. Schepen transporteren het zand naar de haven van Antwerpen.

SCR-Sibelco heeft gelukkig ook oog voor de nazorg van de zandwinningen. In samenwerking met de gemeente Mol en Natuurpunt werden er allerlei initiatieven genomen. Zo dankt het provinciaal domein Zilvermeer zijn bestaan aan een oude zandwinningsput.

Dankwoord:

Deze wandelcache werd mogelijk gemaakt dankzij de aangename samenwerking met Dhr. Jef Sas, secr. Natuurpunt-Netebronnen en Natuurpunt-conservator De Maat - Den Diel – Verkallen. Tevens wens ik Dhr. Staf Heurckmans, van Natuurgidsen De Gagel, te bedanken voor de interessante weetjes over deze streek. Ook dank ik Aspirientje voor het samen verkennen van dit gebied en het verbeteren van het traject. En last but not least dank ik graag LECRAM37 & ENERI voor de proefloop van deze cache.