de Hel EarthCache
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(not chosen)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Nederlandse versie
De Hel
Geschiedenis
Al in de vroege middeleeuwen lag in de Gelderse Vallei een groot
laagveengebied met hoge grondwaterstanden. In 1483 liet David van
Bourgondië, de toenmalige bisschop van Utrecht en eigenaar van het
gebied, de Grift graven. Dit had tot doel de veengebieden te
ontwateren, waarna het veen in de volgende eeuwen grotendeels kon
worden afgegraven. Van dit veen maakte men turf dat dienst deed als
brandstof. De turfwinning geschiedde hier volgens de natte
vervening. Veenbagger werd met mankracht naar boven gehaald en op
smalle stroken land, de zetwallen, gedroogd. Na het drogen konden
dan turven worden gestoken, die per boot via de grift werden
afgevoerd. Door het afgraven ontstonden rechthoekige veenplassen,
petgaten of “hellen” genaamd. Deze groeiden in tientallen jaren
weer dicht tot een drijvend trilveen.
Als de vegetatie in het gebied is gemaaid en afgevoerd, is dit
patroon van zetwallen en trilvenen nog steeds zichtbaar. Dit is
vooral in perioden met weinig neerslag goed te zien, omdat de
drijvende trilvenen dan lager liggen dan de vaste zetwallen.
In de 19e en 20e eeuw heeft men het zuidelijke deel van de
Gelderse Vallei steeds verder ontwaterd ten behoeve van de landbouw
en de uitbouw van Veenendaal.
Door de lage ligging van het terrein en de voortdurende problemen
met de waterhuishouding in dit gebied heeft men besloten om “de
Hel” intact te laten en er een reservaat van te maken.
De Hel
Zuidoostelijk van Veenendaal ligt het 56 ha grote natuurreservaat
“de Hel” dat tot de laatste resten behoort van een voormalig
uitgestrekt veengebied. Het reservaat kent enkele plekken met open
water, dat dient als rustgebied en daarom niet toegankelijk is. Het
gedeelte van het reservaat ter hoogte van het coördinaat werd
vroeger de “Blauwe Hel” genoemd , vermoedelijk door de blauwgroene
kleur van de blauwe zegge die hier op veel plaatsen groeit. Het is
een terrein met hoge natuurwaarden en bestaat o.a. uit moerasbos
blauwgrasland en trilveen. Betreding van het moeras is gevaarlijk
omdat de kans bestaat dat men diep wegzakt.
Kwel
In een brede strook binnen het reservaat kwelt water op uit de
bodem. Dit water is als regenwater gevallen op de Utrechtse
Heuvelrug en daar in de grond gezakt. In de bodem stroomt het af op
ondergrondse leemlagen, tot het ter hoogte van “de Hel” weer aan de
oppervlakte komt. De trilveenvegetatie drijft als het ware op dit
water. Het veenpakket wordt dikker als de aangroei van planten aan
de bovenzijde groter is dan de afbraak ervan aan de onderzijde.
Voor deze afbraak is zuurstof nodig.
Beheer
Het moeraslandschap beheert men door jaarlijks te maaien en het
maaisel af te voeren. Zo probeert men de bodem te verschralen. Toch
wordt de bodem voedselrijker door de toenemende verzuring van het
regenwater en door vervuiling langs de aanliggende wegen. Daardoor
staat de natuur in “de Hel” onder druk. De bijzondere
trilveenvegetatie kan blijven bestaan zolang er voldoende kwel
blijft van voedselarm bodemwater. Het is daarom van groot belang
dat er geen waterwinning plaatsvindt in het gebied tussen Heuvelrug
en “de Hel”. Door tevens de afvoersloten te voorzien van regelbare
stuwtjes, waardoor het kwelwater langer in het reservaat blijft,
heeft men de uitdroging van het moeras tot nu toe weten te
voorkomen.
Om deze cache te kunnen loggen moet het volgende
worden gedaan:
Ga naar N52.01.009 E005.34.526, maak een foto van jezelf met GPSr
en “de Hel” als achtergrond. Voeg deze foto toe aan je log.
Beantwoord de volgende vragen en mail ons de antwoorden:
Welke 2 planten staan op de foto’s?
Waaraan heeft het kwelwater een tekort? Wat is het voordeel van dit
tekort?
English version
The Hel
History
Since the early middle ages the Gelderse Valley is situated in a
large low-moor with high water levels. In 1483 David of Bourgondy,
the then Bishop of Utrecht and owner of the land, dig the Grift
canal. The purpose of this was to drain off the moors, after this
in the following centuries the peat could be excavated. From this
peat they made turf what was used as fuel. The turf digging took
place by hand, peat mud was laid on the embankment for drying.
After the drying the turf was cut into pieces and transported by
boat. Because of the digging rectangle lakes ….., so called
“Hellen”. During the years these grow into a floating peat. During
the 19th and 20th century in the southern part of the Gelderse
Valley the water level was lowered in favour of agriculture and
cultivation of Veenendaal. Because of the low location of the
terrain and the on going problems with the water level it was
decided to turn the “Hel” into a national park.
The Hel
Southeast of Veenendaal a 56acres large national park is situated
called the “Hel”, these are the remains of a former extensive moor.
The park has some open water spots, these are used as a reservation
and not open for public. The part of the park at the given
coördinates is called “the Blue Hel”, probably because of the
blue/green plant sedge, it grows on many places in this part of the
park Access to the moor is dangerous because of the possibility of
sinking deeply..
Well
From a wide part of the park the water well’s up from the soil.
This water has fallen down on the Utrechtse Heuvelrug as rain
water, it floats down under the surface and well’s up near by the
Hel. The moor vegetation kind of floats on this water and gets
bigger because of new plants at the surface and smaller because of
old plants.
Conservation
The moor is conserved by mowing on a yearly base. This way they
try to infertile the ground. Nevertheless the grounds are getting
richer on food because of the pollution.
In order to log this Earthcache:
Go to N52.01.009 E005.34.526, take a picture of yourself with GPSr
and the ”Hel” in the background and add this to your log.
Please send us an email with the answers of the following
questions:
What are the names of the 2 plants on the information board?
The wellwater has a shortage of what?? and what is the benefit of
this?
Additional Hints
(No hints available.)